Przestrzenna ocena zawartości miedzi i cynku w leśnych glebach płowych bielicowanych powierzchni testowej „Wigry” Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego
Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki badań nad zmiennością przestrzenną zawartości ruchomych i „labilnych” form miedzi i cynku w poziomie umbric w leśnych glebach płowych bielicowanych. Badania te przeprowadzono na glebowej powierzchni testowej „Wigry” wytypowanej do badań stacjonarnych w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Próby do badań laboratoryjnych pobrano z poziomu umbric, z głębokości od 0 do 20 cm z powierzchni 1600 m2. Formy ruchome miedzi i cynku ekstrahowano z gleb 1-molowym roztworem kwasu solnego (Zalecenia nawozowe... 1985), natomiast formy „labilne” – 0,005-molo¬wym roztworem DTPA (Lindsay i Norvell 1978). Zmienność przestrzenną zawartości miedzi i cynku w glebach określono metodami geostatystycznymi. Wykorzystując strukturę zmienności przestrzennej, wykreślono mapy izolinii zawartości badanych pierwiastków w poziomie umbric. Z przeprowadzonej analizy składowych głównych wynika, że miedź i cynk ekstrahowane z gleb najbardziej są związane z zawartością węgla organicznego i wielkością kationowej pojemności wymiennej. Pierwiastki te ekstrahowane roztworem DTPA wykazują większe zależności z zawartością węgla organicznego, natomiast ekstrahowane roztworem kwasu solnego – z kationową pojemnością wymienną. Na podkreślenie zasługuje fakt, że pomimo dużego natężenia badań na niewielkiej powierzchni zawartości miedzi i cynku w poziomie umbric wykazują dużą zmienność losową. Oznacza to, że na przestrzeni mniejszej niż odległość pomiędzy punktami pomiarowymi zawartość ta może różnić się nawet o 50%, stąd też pobranie z jakiejś gleby jednej czy dwóch prób i wnioskowanie na tej podstawie o stanie zanieczyszczenia lub zasobności gleb może być bardzo nieobiektywne.
Słowa kluczowe: miedź, cynk, zmienność przestrzenna, analiza składowych głównych, monitoring środowiska glebowego, gleby płowe bielicowane
Pełen tekst dostępny w języku polskim w formacie Adobe Acrobat: https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_2_22.pdf
Zapis do cytowania:
| MLA | Komisarek, Jolanta. "Przestrzenna ocena zawartości miedzi i cynku w leśnych glebach płowych bielicowanych powierzchni testowej „Wigry” Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego." Nauka Przyr. Technol. 2.3 (2008): #22. |
| APA | Jolanta Komisarek (2008). Przestrzenna ocena zawartości miedzi i cynku w leśnych glebach płowych bielicowanych powierzchni testowej „Wigry” Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Nauka Przyr. Technol. 2 (3), #22 |
| ISO 690 | KOMISAREK, Jolanta. Przestrzenna ocena zawartości miedzi i cynku w leśnych glebach płowych bielicowanych powierzchni testowej „Wigry” Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Nauka Przyr. Technol., 2008, 2.3: #22. |
Adres do korespondencji:
Jolanta Komisarek
Jolanta Komisarek
Katedra Gleboznawstwa i Rekultywacji
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
ul. Piątkowska 94 E
60-649 Poznań
e-mail: jolakom@up.poznan.pl
Jolanta Komisarek
Jolanta Komisarek
Katedra Gleboznawstwa i Rekultywacji
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
ul. Piątkowska 94 E
60-649 Poznań
e-mail: jolakom@up.poznan.pl
Zaakceptowano do druku: 12.12.2008