Zróżnicowanie uziarnienia w profilach gleb płowych zaciekowych z obszaru Wielkopolski
Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki badań nad zróżnicowaniem uziarnienia w glebach płowych zaciekowych wytworzonych z glin zwałowych na obszarze Wielkopolski. Językowate zacieki i diagnostyczny poziom glossic są jednym z kryteriów klasyfikacji gleb płowych zaciekowych. W celu wyjaśnienia powstawania językowatych zacieków materiału z poziomów eluwialnych wzięto pod uwagę dwie hipotezy: 1) języki powstają w wyniku fizycznego przemieszczania się materiału z poziomu eluwialnego w jamkach i kanałach glebowych; 2) perkolująca woda powoduje wymywanie frakcji ilastej z górnej granicy poziomu argillic i z językowatych stref uprzywilejowanego przepływu znajdujących się w tym poziomie. Analizowane gleby płowe zaciekowe z obszaru wszystkich trzech faz zlodowacenia bałtyckiego miały podobną morfologię poziomu glossic, mimo że fazę leszczyńską i fazę krajeńską dzieli wiek depozycji osadów rzędu trzech tysięcy lat. Uziarnienie językowatych zacieków wyizolowanych z poziomu glossic było zbliżone do uziarnienia poziomów eluwialnych. W językowatym materiale była zredukowana szczególnie zawartość frakcji iłu drobnego. Wyniki uzyskane z analizy wskaźników uziarnienia w poszczególnych profilach glebowych wskazują na to, że zróżnicowanie uziarnienia w poziomach eluwialnych, zaciekowych i iluwialnych powstało na skutek procesu lessivage. Obserwowana w profilach homogeniczność we frakcjach glebowych większych od 0,2 mm wskazuje na to, że wzrost językowatych zacieków w obrębie poziomu argillic jest wynikiem wymycia frakcji ilastej z powierzchni agregatów glebowych. Przedstawione w niniejszej pracy wyniki badań przemawiają za wyborem hipotezy drugiej, dotyczącej powstawania językowatych zacieków w glebach płowych.
Słowa kluczowe: gleby płowe zaciekowe, poziom glossic, zróżnicowanie glanulometryczne, proces lessivage
Pełen tekst dostępny w języku polskim w formacie Adobe Acrobat: https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_2_10.pdf
Zapis do cytowania:
| MLA | Komisarek, Jolanta, and Sławomir Szałata. "Zróżnicowanie uziarnienia w profilach gleb płowych zaciekowych z obszaru Wielkopolski." Nauka Przyr. Technol. 2.2 (2008): #10. |
| APA | Jolanta Komisarek, Sławomir Szałata (2008). Zróżnicowanie uziarnienia w profilach gleb płowych zaciekowych z obszaru Wielkopolski. Nauka Przyr. Technol. 2 (2), #10 |
| ISO 690 | KOMISAREK, Jolanta, SZAłATA, Sławomir. Zróżnicowanie uziarnienia w profilach gleb płowych zaciekowych z obszaru Wielkopolski. Nauka Przyr. Technol., 2008, 2.2: #10. |
Adres do korespondencji:
Jolanta Komisarek
Katedra Gleboznawstwa i Rekultywacji
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
ul. Piątkowska 94 E
60-649 Poznań, Poland
e-mail: jolakom@up.poznan.pl
Jolanta Komisarek
Katedra Gleboznawstwa i Rekultywacji
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
ul. Piątkowska 94 E
60-649 Poznań, Poland
e-mail: jolakom@up.poznan.pl
Zaakceptowano do druku: 14.04.2008