Wstęp. W ostatnich latach obserwuje się wyraźną tendencję do zastępowania toreb jednorazowych foliowymi torbami biodegradowalnymi. Większość toreb foliowych dostępnych w sklepach jest wykonana z tworzyw termoplastycznych (polietylen, polipropylen) o dobrych właściwościach mechanicznych, niskim koszcie produkcji, ale jednocześnie słabej biodegradowalności. W celu polepszenia biodegradacji tworzywa sztuczne miesza się z naturalnymi polimerami, jak skrobia, czy tzw. prooksydantami. Kluczowe pozostaje jednak pytanie, czy poza nadrukiem „biodegradowalna” torby te mają cokolwiek wspólnego z materiałami ulegającymi całkowitemu rozkładowi? Celem naszych badań było określenie biodegradowalności jednorazowych toreb dostępnych
w dużych sieciach handlowych.
Materiał i metody. Do badań wykorzystano trzy torby foliowe: polietylenową, oksybiodegradowalną (ulegającą rozproszeniu na granulat polietylenowy w warunkach środowiskowych), biodegradowalną (polietylenową z dodatkiem skrobi) oraz torbę papierową. Paski badanych toreb poddano biodegradacji w czasie 12 miesięcy w środowisku glebowym w warunkach naturalnych
i wspomaganych preparatem mikrobiologicznym. Pomiary stopnia degradacji sprawdzano okresowo za pomocą trzech metod: pomiaru wydzielanego dwutlenku węgla, analizy właściwości mechanicznych (odporności na rozrywanie, na przebicie, zmian współczynnika tarcia) oraz analizy wytworzonego biofilmu (z użyciem technik mikroskopowych).
Wyniki. Uzyskane rezultaty wskazują, że jedynie torby papierowe są w pełni biodegradowalne, co wynika z dużej mineralizacji, z wyraźnego pogorszenia właściwości mechanicznych oraz z widocznego biofilmu bakteryjnego rosnącego na powierzchni włókien celulozowych. Torby polietylenowe z dodatkiem skrobi wykazywały nieznaczną podatność na biodegradację. Pozostałe torby charakteryzowały się dużą odpornością na mikrobiologiczne procesy degradacyjne. Dodatek preparatu do kompostowania nie wpływał znacząco na polepszenie biodegradacji badanych materiałów polietylenowych.
Wnioski. Użyte w badaniach torby foliowe określane jako biodegradowalne nie wykazują biodostępności dla autochtonicznej mikroflory bakteryjnej obecnej w matrycy glebowej. Pomimo symboli „biodegradowalności” na foliach torby nie są tak przyjazne środowisku, jak wskazują producenci, dlatego należy udoskonalać dotychczasowe i poszukiwać nowych metod pozwalających na zwiększenie biodegradowalności tego rodzaju materiałów polimerowych w glebach.
Pełen tekst dostępny w języku polskim w formacie Adobe Acrobat: https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_12_1.pdf
00227
| MLA | Woźniak-Karczewska, Marta, et al. "Czy komercyjnie dostępne „foliowe torby biodegradowalne” są przyjazne środowisku?." Nauka Przyr. Technol. 12.1 (2018): #1. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2018.1.1 |
| APA | Marta Woźniak-Karczewska1, Rafał Giszter1, Agnieszka Kutrowska2, Adrian Czaban2,3, Roman Marecik4, Alicja Szulc1, Arkadiusz Kloziński1 (2018). Czy komercyjnie dostępne „foliowe torby biodegradowalne” są przyjazne środowisku?. Nauka Przyr. Technol. 12 (1), #1 https://doi.org/10.17306/J.NPT.2018.1.1 |
| ISO 690 | WOźNIAK-KARCZEWSKA, Marta, et al. Czy komercyjnie dostępne „foliowe torby biodegradowalne” są przyjazne środowisku?. Nauka Przyr. Technol., 2018, 12.1: #1. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2018.1.1 |
Marta Woźniak-Karczewska
Instytut Technologii i Inżynierii Chemicznej
Politechnika Poznańska
ul. Berdychowo 4
60-101 Poznań
Poland
e-mail: marta.w.wozniak@doctorate.put.poznan.pl