Wstęp. Drzewa w mieście rosną w środowisku, które nie jest sprzyjające ich rozwojowi. Autorzy podjęli próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, które obszary antropogeniczne o jednorodnej funkcji mogą wpływać negatywnie na rozwój drzew. Z uwagi na różnorodność gatunków i ich wymagań środowiskowych badania potraktowano jako wstępny przegląd stanu zdrowia drzew
z uwzględnieniem bezpośredniego sąsiedztwa obszarów zadrzewionych.
Materiał i metody. Badania wykonano na obszarze parku Jakubowo w Olsztynie, który jest najstarszym założeniem parkowym w mieście. Autorzy w pierwszym etapie zajęli się opisem drzewostanu pod kątem stanu zdrowotnego i jego zależności od wieku i gatunku. W ramach prac przygotowawczych teren został zinwentaryzowany za pomocą urządzeń pomiarowych, takich jak średnicomierz, taśma miernicza oraz wysokościomierz. Na podstawie uzyskanych wyników stworzono mapę oraz tabelę inwentaryzacyjną badanego obszaru. Wynikiem wizualizacji jest mapa przedstawiająca klasy stanu zdrowotnego. W drugim etapie badano korelacje lokalizacji drzewostanów w różnym stanie zdrowotnym z terenami sąsiednimi o odrębnej funkcji. Zastosowano metody wykorzystujące narzędzia GIS – zlokalizowano drzewa w różnym stanie zdrowotnym oraz zdefiniowano obszary antropogeniczne w bezpośrednim sąsiedztwie. Wszystkie analizy przestrzenne wykonano z wykorzystaniem oprogramowania QGis oraz Statistica.
Wyniki. Analizując wykresy wykonane w ramach badania relacji wewnętrznych zmiennych, można stwierdzić, iż gatunkami cechującymi się największą liczbą zdrowych okazów są głóg pośredni (Crataegus ×media Bechst.) oraz jarząb pospolity (Sorbus aucuparia L.). Rośliny, których kondycja prezentuje się najgorzej (mediana jest umiejscowiona na poziomie pierwszej – najsłabszej – klasy stanu zdrowia), to brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth), dąb czerwony (Quercus rubra L.), dąb szypułkowy (Quercus robur L.), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior L.), klon jesionolistny (Acer negundo L.), klon pospolity (Acer platanoides L.) oraz lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.).
Wnioski. Z analizy korelacji stanu zdrowia i lokalizacji drzew z jednolitymi obszarami antropogenicznymi wynika, że zmniejszaniu odległości od obszarów zdefiniowanych jako ogólnodostępne obszary rekreacyjne towarzyszy zmniejszenie liczby drzew w pogorszonym stanie. Inna korelacja zachodzi w przypadku obszarów pod wodami stojącymi (np. stawy): drzewa rosnące
w większej odległości od stawów są w gorszym stanie zdrowotnym.
Pełen tekst dostępny w języku polskim w formacie Adobe Acrobat: https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_11_18.pdf
00180
| MLA | Adamska, Daria, and Cezary Kowalczyk. "Analiza GIS oraz metody statystyczne rozmieszczenia drzew – przykład parku Jakubowo." Nauka Przyr. Technol. 11.2 (2017): #18. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2017.2.18 |
| APA | Daria Adamska, Cezary Kowalczyk (2017). Analiza GIS oraz metody statystyczne rozmieszczenia drzew – przykład parku Jakubowo. Nauka Przyr. Technol. 11 (2), #18 https://doi.org/10.17306/J.NPT.2017.2.18 |
| ISO 690 | ADAMSKA, Daria, KOWALCZYK, Cezary. Analiza GIS oraz metody statystyczne rozmieszczenia drzew – przykład parku Jakubowo. Nauka Przyr. Technol., 2017, 11.2: #18. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2017.2.18 |
Daria Adamska
Katedra Planowania i Inżynierii Przestrzennej
Uniwersytet Warmińsko-Mazur?ski w Olsztynie
ul. Prawocheńskiego 15
10-720 Olsztyn
Poland
e-mail: daria.adamska@uwm. edu.pl