W pracy wykorzystano dane z dziewięciu stacji IMGW z rejonu środkowowschodniej Polski (1971-2005) dotyczące miesięcznej sumy opadów atmosferycznych i średniej miesięcznej temperatury powietrza w okresie wegetacji wczesnych odmian ziemniaka (kwiecień-lipiec). Obliczono opady optymalne dla ziemniaków wczesnych według wskaźników Klatta (Grabarczyk, 1983), dla gleb średniozwięzłych i lekkich w kolejnych miesiącach okresu wegetacji. Z różnic między wartościami miesięcznych sum opadów występujących w latach badań i wartościami uznanymi za optymalne wyznaczono niedobór i nadmiar opadów. Stwierdzono, że częstość niedoboru opadów w okresie wegetacji wczesnych odmian ziemniaka, w każdej analizowanej miejscowości, zarówno na glebie średniozwięzłej jak i lekkiej, przewyższała częstość występowania ich nadmiaru. Największy średni miesięczny niedobór opadów we wszystkich analizowanych miejscowościach na obu rodzajach gleb zanotowano w czerwcu, a największy nadmiar – w lipcu. Na glebie lekkiej dla niedoboru opadów notowano mniejsze wartości odchylenia standardowego niż na glebie średniozwięzłej, a dla nadmiaru zanotowano zależność odwrotną. Ryzyko uprawy wczesnych odmian ziemniaka na glebie lekkiej było zagrożone częstym pojawianiem się ekstremalnych niedoborów opadów. Z największą częstością pojawiały się w południowo-wschodniej części badanego obszaru, a z najmniejszą – w pasie biegnącym od Pułtuska w kierunku Szepietowa. Wartości współczynnika kierunkowego trendu przyjmowały we wszystkich stacjach małe wartości i w większości nie były statystycznie istotne, jednak wszystkie wartości dotyczące niedoboru opadów były ujemne, co wskazuje na jego niewielkie zwiększanie się z roku na rok. Istotną tendencję zmian niedoboru opadów zanotowano jedynie we Włodawie i w Siedlcach, nadmiaru zaś – w Szepietowie i Białowieży.
Pełen tekst dostępny w języku polskim w formacie Adobe Acrobat: https://www.npt.up-poznan.net/pub/art_9_25.pdf
| MLA | Radzka, Elżbieta, and Tomasz Lenartowicz. "Niedobór i nadmiar opadów w okresie wegetacji wczesnych odmian ziemniaków w środkowowschodniej Polsce (1971-2005)." Nauka Przyr. Technol. 9.2 (2015): #25. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2015.2.25 |
| APA | Elżbieta Radzka1, Tomasz Lenartowicz2 (2015). Niedobór i nadmiar opadów w okresie wegetacji wczesnych odmian ziemniaków w środkowowschodniej Polsce (1971-2005). Nauka Przyr. Technol. 9 (2), #25 https://doi.org/10.17306/J.NPT.2015.2.25 |
| ISO 690 | RADZKA, Elżbieta, LENARTOWICZ, Tomasz. Niedobór i nadmiar opadów w okresie wegetacji wczesnych odmian ziemniaków w środkowowschodniej Polsce (1971-2005). Nauka Przyr. Technol., 2015, 9.2: #25. https://doi.org/10.17306/J.NPT.2015.2.25 |
Elżbieta Radzka
Pracownia Agrometeorologii i Podstaw Melioracji
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
ul. Prusa 14
08-110 Siedlce
Poland
e-mail: elzbieta.radzka@ uph.edu.pl